Pages

Κυριακή 13 Δεκεμβρίου 2015

13 Δεκεμβρίου 1968: Κυκλοφορεί ο πρώτος δίσκος του Μάνου Λοΐζου Ο Σταθμός.


Ο πρώτος μεγάλος δίσκος που κυκλοφορεί η εταιρεία του Μίνωα Μάτσα με την επωνυμία «Μίνως Μάτσας και Υιός», καθώς μέχρι τότε οι ετικέτες της ονομάζονταν "ODEON" και "PARLOPHONE". Το δείχνει άλλωστε και ο κωδικός αρίθμησής του (101), ενώ ταυτόχρονα δημιουργήθηκε από τον Μάκη Μάτσα και η "MARGOPHONE", από το όνομα της μητέρας του Μαργαρίτας.

Παράλληλα, είναι και ο πρώτος ολοκληρωμένος δίσκος που κάνουν μαζί οΜάνος Λοΐζος και ο Λευτέρης Παπαδόπουλος, οι οποίοι είχαν ήδη δεθεί με στενούς επαγγελματικούς, φιλικούς αλλά και οικογενειακούς δεσμούς, ενώ είχαν γράψει και δυο-τρία τραγούδια για δισκάκια 45 στροφών με πιο μεγάλη επιτυχία το «Αυτό τ' αγόρι».

Βεβαίως, μέχρι να ολοκληρωθεί «Ο σταθμός» και να κυκλοφορήσει τον Δεκέμβριο του 1968, η δουλειά πέρασε από σαράντα κύματα. Ο Λοΐζος (ως συνήθως) καθυστερούσε να γράψει τραγούδια, από ένα σημείο και μετά έπαψε να έχει κι έμπνευση κι έτσι κατέφυγε είτε σε έτοιμες λύσεις βασισμένος σε κομμάτια που προϋπήρχαν («Η δουλειά κάνει τους άντρες»), είτε ηχογραφώντας με καινούργιους στίχους μελωδίες που είχε παρουσιάσει παλαιότερα («Το παλιό ρολόι»), είτε συμπληρώνοντας το δίσκο με ορχηστρικές διασκευές των επτά τραγουδιών που υπάρχουν σ' αυτόν.

Το πρώτο κομμάτι που του έδωσε ο Λευτέρης Παπαδόπουλος για την εν λόγω δουλειά ήταν το «Δελφίνι-δελφινάκι», το οποίο ο συνθέτης έγραψε αμέσως και φυσικά δε νομίζω ότι υπάρχει Έλληνας που να μη το γνωρίζει. Ένα υπέροχο τραγούδι που αμέσως έγινε μεγάλη επιτυχία (και στις 45 στροφές) με τη χαρακτηριστική φωνή του Γιάννη Καλατζή, αποτέλεσε το «όχημα» για να πουλήσει ένα σεβαστό - για την εποχή - αριθμό αντιτύπων ο δίσκος και βεβαίως παραμένει μέχρι σήμερα το σήμα κατατεθέν της συνεργασίας των δύο δημιουργών.

Αλλά και ποιο από τα υπόλοιπα τραγούδια δεν είναι γνωστό; «Το παλιό ρολόι», βασισμένο σε μια προϋπάρχουσα μελωδία του Λοΐζου με τίτλο «Κρητικό σταφύλι»; Το «Η δουλειά κάνει τους άντρες» με τη «στεγνή» φωνή του αείμνηστου Δημήτρη Ευσταθίου, σε δεύτερη εκτέλεση μετά από εκείνη της Ελένης Ροδά το 1967; Τα υπόλοιπα με τον Καλατζή;

Ακόμη και το «Ήτανε οκτώ-εννιά» με τον πολύ νέο τότε Γιώργο Νταλάρα, αλλά και το «Όποιος δει το παλικάρι» με τη Λίτσα Διαμάντη στη μοναδική συνεργασία της με τον Λοΐζο και τον Νταλάρα στις δεύτερες φωνές ακούστηκαν αρκετά. Ειδικά τα τελευταία χρόνια που το έργο του αξέχαστου συνθέτη ανακαλύπτεται συνεχώς από τους νέους και φωτίζονται οι άγνωστες πτυχές του, αυτά τα δύο τραγούδια γίνονται όλο και περισσότερο γνωστά.

Η λογοκρισία της χούντας πάντως δεν άφησε ανεπηρέαστη την εν λόγω δουλειά, αφού «σακάτεψε» τα περισσότερα κομμάτια κι έτσι ο Λευτέρης Παπαδόπουλος αναγκάστηκε ν' αλλάξει κάποιους στίχους.

Για παράδειγμα, στο «Παλιό ρολόι» το «Μα οι άνθρωποί μας δε γυρίζουνε» έγινε «Μα τα χελιδόνια δε γυρίζουνε», ενώ άλλαξε σχεδόν ολόκληρο το «Πίσω απ' την πόρτα», μια και μεταξύ άλλων απορρίφθηκε όλο το τρίτο κουπλέ και γράφτηκε νέο από τον στιχουργό, το οποίο δεν έχει απολύτως καμία σχέση με το υπόλοιπο πνεύμα του τραγουδιού.

Από εκεί και πέρα, τα ορχηστρικά μέρη είναι θαυμάσια με κορυφαίο το «Σ' αποθύμησα» που είναι η διασκευή του «Δελφινιού» και σ' ένα σημείο του ακούγεται ακόμη και σαξόφωνο.

Η παρουσίαση του δίσκου έγινε στις 13 Δεκεμβρίου 1968 με παρουσιαστή τον γνωστό κι αείμνηστο ηθοποιό Δημήτρη Μυράτ. Στο οπισθόφυλλο υπάρχουν οι φωτογραφίες των τεσσάρων τραγουδιστών και σημείωμα της εταιρείας στα ελληνικά και στα αγγλικά.

Τα τραγούδια του δίσκου
Δελφίνι-δελφινάκι (Γ. Καλατζής)
Το παλιό ρολόι (Γ. Καλατζής)
Ο σταθμός (Ορχήστρα)
Όποιος δει το παλικάρι (Στίχοι Μ. Λοϊζου) Λ. Διαμάντη
Ήτανε οκτώ-εννιά (Γ. Νταλάρας)
Φινάλε πρώτου μέρους (Ορχήστρα)
Το μελαχρινάκι (Γ. Καλατζής)
Η δουλειά κάνει τους άντρες (Δ. Ευσταθίου)
Σ' αποθύμησα (Ορχήστρα)
Πίσω απ' την πόρτα (Γ. Καλατζής)
Επιστροφή (Ορχήστρα)
Φινάλε δεύτερου μέρους (Ορχήστρα)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου